Zbliża się lato, czas upałów. Pracodawca ma obowiązek zapewnić napoje pracownikom zatrudnionym na stanowiskach pracy, na których temperatura spowodowana warunkami atmosferycznymi przekracza 28 st. C.
Zbliża się okres letni, a więc czas upałów. Bardzo wielu pracowników skarży się na wysokie temperatury, które panują w ich pomieszczeniach pracy. Pracownicy występują do swoich pracodawców z prośbą o zapewnienie im odpowiednich napojów w czasie upałów. W praktyce pracodawcy często im odmawiają. Należy jednak pamiętać, że działanie to nie zawsze jest zgodne z obowiązującymi w tym zakresie przepisami.
Napoje profilaktyczne
Już sam Kodeks pracy zobowiązuje w art. 232 pracodawcę do zapewnienia pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych nieodpłatnych posiłków i napojów, jeżeli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych. Szczegóły w tym zakresie określone zostały w rozporządzeniu Rady Ministrów z 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (DzU nr 60, poz. 279).
Zgodnie z rozporządzeniem do obowiązków pracodawcy należy zapewnienie pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych nieodpłatnie napojów, których rodzaj i temperatura powinny być dostosowane do warunków pracy. Przyjmuje się, że z uciążliwością mamy do czynienia, gdy intensywność któregokolwiek z czynników charakteryzujących pracę przekracza średni zakres.
W szczególności napoje należą się pracownikom zatrudnionym:
• w warunkach gorącego mikroklimatu, charakteryzującego się wartością wskaźnika obciążenia termicznego (WBGT) powyżej 25o C,
• w warunkach mikroklimatu zimnego, charakteryzującego się wartością wskaźnika siły chłodzącej powietrza (WCI) powyżej 1000,
• przy pracach na otwartej przestrzeni przy temperaturze otoczenia poniżej 10o C lub powyżej 25o C,
• przy pracach związanych z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 1500 kcal (6280 kJ) u mężczyzn i 1000 kcal (4187 kJ) u kobiet,
• na stanowiskach pracy, na których temperatura spowodowana warunkami atmosferycznymi przekracza 28o C.
Przepisy nie mówią nic, jaki rodzaj napojów ma zapewnić pracodawca. Jednak w przypadku pracowników zatrudnionych w warunkach mikroklimatu gorącego charakteryzującego się wartością wskaźnika obciążenia termicznego (WBGT) powyżej 25o C napoje powinny być wzbogacone w sole mineralne i witaminy. W pozostałych przypadkach mogą być to napoje gorące (kawa, herbata), gdy pracownicy pracują w mikroklimacie zimnym, lub napoje orzeźwiające (woda mineralna, soki) w przypadku wysiłku fizycznego czy wysokiej temperatury w pomieszczeniach pracy.
Jeżeli pracodawca decyduje się na zapewnienie napojów, to powinny być one dostępne przez całą zmianę roboczą. I to w ilości zaspokajającej potrzeby pracowników. Należy pamiętać, że uprawnionym do otrzymywania napoi pracownikom nie przysługuje żaden ekwiwalent.
W wielu zakładach pracy pracodawcy zdecydowali się na zamontowanie urządzeń klimatyzujących. To powoduje, że w pomieszczeniach pracy temperatura rzadko kiedy przekracza 28 C, a to oznacza zwolnienie się z obowiązku dostarczania pracownikom napojów.
Woda i pomieszczenia higienicznosanitarne
Bardzo ważnym obowiązkiem pracodawcy jest również zapewnienie wszystkim pracownikom wody zdatnej do picia lub innych napojów, a pracownikom zatrudnionym stale lub okresowo w warunkach szczególnie uciążliwych oprócz wody, innych napojów (napoje profilaktyczne). Miejsca czerpania wody zdatnej do picia powinny znajdować się nie dalej niż 75 m od stanowisk pracy. Zbiorniki, przewody i miejsca czerpania wody powinny być zabezpieczone przed zanieczyszczeniem lub zakażeniem. Czerpanie wody ze zbiorników powinno odbywać się wyłącznie z zaworów czerpalnych (kranów).
Miejsca czerpania wody nienadającej się do picia powinny być oznakowane zgodnie z Polską Normą. Pracodawca ma więc obowiązek zawsze dostarczyć pracownikom wodę zdatną do picia oraz udostępnić pracownikowi odpowiednie miejsce, w którym pracownik może przygotować sobie np. herbatę (jadalnie).
Inne obowiązki związane z upałami
Niewielu pracodawców pamięta również, że jeżeli zatrudniają pracowników przy pracach wykonywanych w pomieszczeniach, w których temperatura spowodowana procesami technologicznymi jest stale wyższa niż 30°C, to mają obowiązek zapewnić pracownikom klimatyzowane pomieszczenie do wypoczynku, wyposażone w stoły oraz krzesła z oparciem spełniające wymagania ergonomii. Liczba miejsc siedzących powinna być nie mniejsza niż jedno miejsce na 5 pracowników korzystających z pomieszczenia, zatrudnionych na najliczniejszej zmianie. Odległość od najdalszego stanowiska pracy do pomieszczenia klimatyzowanego nie powinna przekraczać 75 m. Pracownicy zatrudnieni w powyższych warunkach powinni mieć również stworzoną możliwość umycia się (zwłaszcza latem). W tym celu w pobliżu pomieszczeń pracy należy umieścić natryski ręczne na giętkich przewodach z doprowadzeniem ciepłej wody.
Źródło: Infor.pl